Proefschrift Marijke Veugen: FE in secondary education
Proefschrift Marijke Veugen: Formative assessement in secondary education Op 18 oktober promoveert Marijke Veugen op haar onderzoek in het VO leernetwerk Formatief Evalueren. Ruim 4 jaar deed zij onderzoek naar hoe VO docenten de FE cyclus vormgeven, hoe leerlingen dit zien, hoe docenten verschillen in hun FE praktijk, hoe meer docentgestuurd FE en meer leerlinggestuurd FE eruit zien en hoe je door FE vorm >>>
Zicht op Studentontwikkeling: Speel jij het spel?!
In het NRO project Zicht op Studentontwikkeling hebben 4 MBO teams (van Albeda, ROC midden Nederland, ROC van Amsterdam/Flevoland, MBO Utrecht) 2 jaar gewerkt aan "meer zicht krijgen op studentontwikkeling". Hiervoor hebben ze, olv van Liesbeth en Judith, gewerkt aan 1) learning progressions om lange termijn ontwikkeling en hobbels zichtbaar te maken en 2) daarbij passende FE cycli om zicht te krijgen op >>>
Formatief Evalueren sessies VO najaar 2022: verder verdiepen. Doe je mee?
Beste VO docenten, Willen jullie FE ook weer een boost geven en/of naar een hoger plan trekken? Hoe krijg je met FE die leerling nog actiever en stimuleer je meer eigenaarschap of zelfregulatie bij de leerlingen door het proces van formatief evalueren? Graag nodigen wij jullie uit om deel te nemen aan een viertal (online) sessies waarin we fase 4 en 5 van de >>>
FE en Feedback: 3 themapagina’s op NRO onderwijskennis
Formatief evalueren en feedback zijn belangrijke thema’s in alle lagen van het onderwijs. Hoe zet je toetsing meer in om het leren van studenten inzichtelijk te maken, te stimuleren en zelf-regulerende vaardigheden aan te leren die iedere professional van de toekomst nodig heeft? En hoe ontwerp je krachtige feedback processen, die efficiënt én effectief zijn, en waarmee de student daadwerkelijk aan de slag gaat >>>
Nieuw artikel over de kansen van FE Online
Omdat scholen door Covid-19 moeite kregen met het afnemen van allerlei bestaande toetsen, kreeg Formatief Evalueren bijna als vanzelf een boost. Want hoe houden we - ook online - toch zicht op het leren en de ontwikkeling van onze leerlingen? Marijke Veugen onderzocht dit bij de docenten uit het VO leernetwerk, die al langere tijd met de FE cyclus werkten. Ze bleken hier veel >>>
De FE cyclus ook handzaam in online FE?
In 2020 moesten we allemaal in lockdown. Al het onderwijs moest online. Dit betekende nogal wat! Formatief evalueren nam een vlucht omdat veel scholen niet meer wisten hoe de standaard summatieve, schriftelijke kennistoetsen betrouwbaar in te zetten. Biedt formatief evalueren kans om toch zicht op leerlingen te houden? Natuurlijk zaten hier moeilijkheden in, maar ook veel kansen en lessen om te behouden nu dat >>>
Keynote festival leren van toetsen: FE als interactief proces
Vrijdag 3 juni gaf Judith een Keynote of het Festival Leren van Toetsen. Een festival vanuit het Platform leren van Toetsen voor en door collega's van HO instellingen. De keynote gaat over Formatief Evalueren als interactief proces tussen student en docent. Het eerste deel gaat in op: hoe ontwikkelen docenten zich in hun FE praktijken van minder frequente gebruiker naar meer frequente gebruiker >>>
2 nieuwe FE tools op de HO toolkit
Op de HO toolkit zijn twee nieuwe FE tools toegevoegd. Deze zijn ontwikkeld in de VO-context, en ook op de VO-toolkit te vinden, maar natuurlijk ook heel goed te vertalen naar de HO context: 1. Analyse scaffoldingtechnieken Deze werkvorm hoort bij fase 5 van de formatieve toetscyclus en is een hulpmiddel om na te gaan welke vervolgacties in fase 5 (HOE) ingezet kunnen worden >>>
Webinar Kansen voor Formatief Evalueren in het PO/VO
Kansen voor formatief evalueren in het PO (en VO)? Ter ere van de (bijna!) lancering van het boek "Ken je leerling" "Ken je leerling" is het nieuwe boek van Didactief Onderzoek over hoe, wat, waarom je kunt toetsen, beoordelen en vooral leren inzichtelijk maken in het PO. Met een kernredactie van Desiree Joosten-Ten Brinke, Kim Schildkamp en Judith Gulikers zijn bekende en toonaangevende artikelen >>>
Minor Formatief Handelen op basis van de FE-cyclus
De Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) biedt vanaf komend voorjaar (vanaf feb 2022) een verdiepingsminor Formatief Handelen, met de FE-cyclus als basis! Vanuit de FE cyclus ga je je kennis en ervaring met formatief evalueren uitdiepen. Aangevuld met het werk van Janneke van der Steen - over een programma van formatieve activiteiten - ga je formatief evalueren in je les en op programma niveau. Wil >>>
Nieuw artikel: Wat doet de student in formatief evalueren?
We krijgen vaak vragen over : Wat doet de leerling nu in die FE-cyclus en de vijf fasen? De originele FE cyclus beschrijft vooral docent gedrag "wat DOET de docent?". Dat was bewust, vanuit de gedachte "de docent moet de leeromgeving zo inrichten, dat de student uitgelokt wordt tot actief FE gedrag". Nu bekijken we het eens andersom: Wat willen we nu eigenlijk dat >>>
Praktisch artikel: Zicht op studentontwikkeling
Hoe krijg je zicht op de ontwikkeling van je studenten? Een learning progression (een leerpad) kan hierbij helpen. In het project ‘Zicht op studentontwikkeling’ werken wij, Liesbeth en Judith, met 4 mbo-teams aan Formatief Evalueren (FE). Hiervoor maken we gebruik van de FE-cyclus. Deze wordt vaak ingezet in 1 les. Dat is natuurlijkal ontzettend mooi, maar eigenlijk wil je met FE ook zicht krijgen >>>
ORD presentatie over FE in het VMBO
Liesbeth Baartman en Judith Gulikers verzorgden op de Onderwijs Research Dagen (ORD) in Utrecht een presentatie over het onderzoek dat is gekoppeld aan de leernetwerken FE in het VO. Van die presentatie is een filmpje gemaakt! In het onderzoek wordt de FE-cyclus gebruikt om docentactiviteiten in de verschillende fasen te karakteriseren. Zo zetten de docenten FE vaak kortcyclisch in één les in, maar blijken >>>
Nieuwe animaties over FE-cyclus
Vanuit het leernetwerk Formatief Evalueren in het VO zijn animaties ontwikkeld over de FE-cyclus. Nu is de laatste animatie over fasen 4 en 5 ook klaar! Er is nu een animatie over FE in het algemeen, en animaties voor de verschillende fasen. Via de links hieronder kom je bij de animaties op de website van SLO. Animaties: formatief evalueren in een notendop Bekijk deze animatie om >>>
Artikel over FE praktijken van VO-leernetwerkdocenten
Het eerste artikel van het promotietraject van Marijke Veugen, die onderzoek doet binnen het leernetwerk Formatief Evalueren, is gepubliceerd! In dit artikel valideert zijn de FE vragenlijst, bij docenten en bij leerlingen. Daarnaast laat dit artikel zien hoe en in welke mate docenten uit het leernetwerk de vijf fasen van formatief evalueren inzetten in hun praktijk. Dit doen we door zowel naar docentpercepties >>>
Webinar voor de OU over formatief toetsen
Op 1 april verzorgde Liesbeth Baartman samen met Migchiel van Diggelen een webinar voor de Open Universiteit over online formatief toetsen. In dit webinar stond de cyclus van formatief toetsen/evalueren centraal. In dit webinar wordt kort de theorie achter de formatieve toetscyclus uitgelegd en worden alle vijf fasen van de cyclus besproken aan de hand van een voorbeeld (het maken van een CV voor >>>
Inspiratiewebinar FE in VMBO, met veel voorbeelden!
Op 7 april gaf Judith een inspiratie webinar voor Stichting Platform VMBO, als onderdeel van het VMBO examenfestival, maar dan net even anders. De sessie was speciaal gericht op het vormgeven van formatief evalueren in het VMBO. In deze sessie wordt de FE cyclus uitgewerkt met allerlei concrete voorbeelden van hoe VMBO-docenten uit het leernetwerk Formatief Evalueren (slo-wur-hu) formatief evalueren in hun klas vormgeven, >>>
Mooi, praktische boek over formatief handelen
Docent Jouke Brouwer, docent Frans bij het Nuborgh college (een van FE leernetwerk scholen) en tevens coach, trainer en onderwijsadviseur, schreef een boek over formatief handelen. Hierin staat de FE-cyclus centraal, als kapstok om alle fasen van het FE proces, en daarmee ook van de hoofdstukken van dit boek, aan op te hangen. We vroegen Jouke om hieronder in het kort iets te vertellen >>>
Inspiratiesessie formatief evalueren in het VMBO
Op woensdag 7 april verzorgt Judith Gulikers een online inspiratiesessie Formatief Evalueren in het VMBO. In deze eerste inspiratiesessie, in een serie van drie, neemt Judith Gulikers jullie mee in de cyclus van formatief evalueren. Met concrete voorbeelden, ook van vmbo docenten beroepsgericht uit het leernetwerk formatief evalueren, geeft ze beelden bij hoe je in de klas met je eigen leerlingen formatief evalueren kunt >>>
Proeftuin Formatief Toetsen gelanceerd
Het versnellingsplan Docentenprofessionalisering van SURF heeft de proeftuin Formatief Toetsen gelanceerd! De FE cyclus is de onderlegger van de cursus, bestaande uit allerlei materiaal waar onderwijsinstellingen hun eigen professionaliseringtraject mee kunnen vormgeven. Alle materiaal (powerpoints, oefeningen, peer-to-peer video feedback op elkaars lessen ed.) is vrij beschikbaar hier Je kunt je ook aanmelden als proeftuin en zo ook meedoen het het evaluatie onderzoek en leren >>>
Van huiswerkcontrole naar formatief evalueren!
Hoe krijg ik leerlingen meer gemotiveerd? Een veel gehoorde vraag in het VO en ook een van redenen waarom docenten willen overstappen naar meer formatief evalueren. Zo ook Joost van Vijfeijken, docent scheikunde aan het Montessori college Eindhoven. Hij veranderde de huiswerkcontrole door formatief evalueren bij zijn 4 havo scheikunde les. De formatieve cyclus heeft hem goed geholpen bij het vormgeven hiervan. Zijn ervaringen >>>
Nieuw project: Zicht op studentontwikkeling!
We gaan van start met een nieuw project, getiteld "Zicht op studentontwikkeling"! Dit project wordt gefinancierd door NRO (Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek). Wat gaan we doen? Met 4 mbo-opleidingen gaan we een "learning progression" maken, een visuele weergave van het beoogde leerpad van de student. Deze learning progression gebruiken we als kapstok om FE-activiteiten aan op te hangen. Waarom doen we dit? In eerdere onderzoeken >>>
Nieuwe special Formatief Evalueren: 12 pagina’s inspiratie
Met alle docenten en schoolleiders van het VO-Leernetwerk Formatief Evalueren maakten we deze mooie special over formatief evalueren. Wat vind je in deze special? Hoe geef ik vorm aan FE in online onderwijs? 5 voorbeelden uit verschillende vakken die laten zien hoe FE volgens de FE cyclus eruit ziet in de klas Wat is feedback geletterdheid en wat betekent dit voor docent en >>>
Q&A sessie formatief evalueren terugkijken kan hier!
Maandag 1 februari gaven Liesbeth en Judith een Q&A webinar over formatief evalueren. Ter ere van de lancering van deze landingspagina vroegen we jullie om vragen op te sturen die bij jullie leven rondom FE. In dit webinar legden we de FE cyclus uit en gingen we in op jullie vragen en een aantal veel voorkomende misconcepties rondom FE in verschillende onderwijscontexten. Wil je >>>
Een studieochtend bij ROC Midden Nederland
Merel Nelemans werkt bij ROC Midden Nederland en gebruikte met haar team (opleiding Sociaal Begeleiden) een aantal tools uit de hbo-toolkit. Hieronder lees je de ervaringen van Merel. Dit verhaal laat dus ook zien hoe de hbo-toolkit prima bruikbaar is voor mbo-teams! Merel Nelemans vertelt: Wij zijn dit schooljaar begonnen met een modulair onderwijsconcept waarbij de integrale beroepstaken centraal staan. We werken vanuit de >>>
Formatief Evalueren vanuit het leerpad van de student
Op 5 november organiseerden we een workshop over Formatief Evalueren, gekoppeld aan leerpad van de student. Vanuit het MBO bekeken: welke kerntaken en werkprocessen staan centraal in jouw onderwijs? Wat zijn belangrijke hobbels waar studenten tegenaan lopen, welke leerstappen zet de student? Dit leerpad gebruik je vervolgens om passende FE-activiteiten te bedenken. Hoe helpt dit? Formatief Evalueren wordt zo een doorlopend proces, en gaat >>>
Animatie formatieve cyclus
De zone faciliteren en professionaliseren van docenten, van het HO versnellingsplan van SURF, heeft een eigen animatie gemaakt van de FE cyclus. in ruimte 2 minuten worden de vijf fasen mooi voor het voetlicht gebracht, toegelicht en de rollen van docent en student helder gemaakt. Heel bruikbaar om in je team gezamenlijke beelden te vormen over wat FE nu eigenlijk is. >>>
Placemat Formatief evalueren
De zone Faciliteren en Professionaliseren van docenten, van het versnellingsplan van SURF, heeft een placemat ontwikkeld waarin "het recept" voor (online) formatief evalueren wordt toegelicht aan de hand van de vijf fasen van de formatieve cyclus. In de placemat staan ook allerlei digitale tools die je kunt benutten voor de fasen van formatief evalueren.
Serie webinars over FE
Samen met de MBO-raad en het Kennispunt Onderwijs & Examinering hebben we een serie van 3 webinars over FE in (online) onderwijs geoganiseerd. Vanuit MBO Utrecht hebben Hetty van Luijk en Ruurd Adrian meegewerkt. Uit de MBO toolkit hebben we diverse werkvormen gebruikt! In 3 webinars hebben de deelnemende mbo-docenten en onderwijskundigen kennisgemaakt met FE. Tijdens de webinars, maar vooral ook tussendoor hebben de >>>
De leerling FE-Cyclus
Op 4 november hield Judith een workhop met PO-VO-MBO-HO collega's over de vraag: Wat DOEN leerlingen tijdens het FE proces? Welk concreet gedrag willen we eigenlijk echt zien van onze leerlingen in de klas? Wat doen ze anders dan dat ze nu doen als we meer FE invoeren? En vervolgens, wat moet je als docent doen om dit gedrag bij leerlingen "uit te lokken"? >>>
Misconcepties over FE in het HBO
Veel scholen en opleidingen willen meer FE in hun onderwijs. Er heersen echter nogal wat verschillende opvattingen over wat FE is. Zo ook misconcepties: (deels) verkeerde opvattingen over wat FE is of hoe het werkt. Het is belangrijk om die misconcepties boven tafel te krijgen, omdat ze kunnen leiden tot een verkeerde implemtentatie van FE in het onderwijs. In een interactieve themabijeenkomst van het >>>
FE in online onderwijs: geleerde lessen verzameld
Door de Covid lockdown moesten alle scholen ineens helemaal online. Door het online werken kreeg formatief evalueren ineens een extra boost. Want: Hoe houd je online zicht op het leren van je leerlingen? Samen met docenten uit de leernetwerken bespraken en ontdekten we allerlei kansen: online onderwijs noodzaakt om tot de kern van je vak te komen en dus je leerdoelen nog scherper te >>>
De leerlingcyclus: postermarkt, blog en werkvorm!
De FE-cyclus gaat vooral over: Wat DOET de docent in het FE proces. Maar de vraag die natuurlijk ook bij iedereen leeft is: Wat DOET de leerling in het FE proces. Dit blijkt nog niet zo'n makkelijke vraag. Scholen willen meer FE gaan inzetten omdat ze willen dat leerlingen meer eigenaarschap nemen over hun eigen leren, meer gemotiveerd zijn, actiever zijn in de lessen >>>